Tüm güneş gözlükleri eşit değildir

Güneş gözlüklerini seçme açısından yüzünüzün şekline uyan şık bir çerçeve çoğumuz için temel önceliktir. Çerçeve tercihleri ve cam seçenekleri sınırsızdır ve aslında neden güneş gözlüğü taktığınızı unutmak kolaydır – gözlerinizi zararlı Ultraviyole radyasyonundan (UVR) korumak için.

UV ışınları tüm gün ve her gün, yaz kış ve hatta hava bulutluyken de vardır. UV'ye aşırı maruz kalma fotokeratit (korneada güneş yanığı) ve göz kapaklarında güneş yanığı gibi akut göz hasarına yol açabilir. Ayrıca kataraktlar ve pterjium (gözün beyaz kısmını ve korneayı örten bir doku) gibi kronik göz hasarına da neden olabilir.^1,2

Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) göre kataraktların yaklaşık %20'sine UV radyasyonu neden olur veya durumu kötüleştirir. Kataraktlar tüm körlüklerin %48'ini oluşturur ve böylece dünya çapında körlüğün önde gelen nedenidirler.³ 

Bu nedenle sahip olduğunuz veya satın alacağınız güneş gözlüklerini 400 nm değerine kadar tam UV koruma açısından kontrol etmek çok önemlidir. Bunlarda CE işareti bulunmalıdır (gözlüğünüzün Avrupa kılavuz ilkelerinin temel güvenlik gerekliliklerine sahip olduğunu garanti eder) ve bazı gözlüklerde UV400 etiketi olabilir. Bu genellikle camlarda bir etiketle gösterilir veya güneş gözlüğünüz bir ürün bilgi broşürüyle gelebilir ama güneş gözlüklerinizin yeterli koruma sağladığından emin olmak için daima bir göz sağlığı uzmanına danışın.

Öneri: Birçok standart seviyede güneş gözlüğü CE işaretini taşıyabilir ve yeterli UV koruma sağlayabilir ama bu gözlük camları genellikle düşük teknolojiler kullanılarak üretilir. Yüksek kalitede güneş gözlüğü camları sadece kesilir ve preslenmez çünkü bu işlem gözlük camında görmenizi etkileyebilecek ve göz yorgunluğuna yol açabilecek çizikler, kabarcıklar veya ayrı bölgelere neden olabilir. Bu tür gözlükler görmenizi dışarıda ve parlak ışıkta geçici olarak düzeltebilir ama uzun dönemde iyilikten çok kötülük yapabilir.

Görme problemleriniz varsa gözlükler ve kontak lensler özellikle araba sürerken veya dışarıda vakit geçirirken en rahat seçenek olmayabilir. Renksiz gözlük camları rahatsız edici parlama ve parlak ışığı önlemez ve kontak lensler rüzgarlı havalarda kuruyabilir ve tahriş edici olabilir ve daha da kötüsü plajda gözlerinizi çizebilir ve kumlu gibi hissedilebilir.

Neyse ki size verilen reçetenizin havuz başında dinlenirken veya dağlarda yürürken sizi engellemesi gerekmez çünkü numaralı güneş gözlükleri gereksinimlerinize uyacak şekilde çeşitli gözlük camı tipleri için mevcuttur. İster miyopi, ister presbiyopiniz olsun ve ister progresif, bifokal veya varifokal gözlük camları kullanın iyi bir göz sağlığı uzmanı size reçetenize kusursuz bir şekilde uyan güneş gözlüğü camlarını özelleştirme konusunda yardımcı olacaktır. Ayrıca numaralı güneş gözlüklerinizi polarizasyon filtreleri, özel kaplamalar, aynalar ve solid veya gradyan renklerle daha da özelleştirebilirsiniz.

Öneri: Numaralı güneş gözlükleri alırken göz sağlığı uzmanınıza mümkün olduğunca fazla ayrıntı verin. Kendilerine güneş gözlüklerini araba sürmek için kullanıp kullanmadığınızı, ne gibi sporlar ve aktivitelerle ilgilendiğinizi ve bunları ne sıklıkla kullanacağınızı söyleyin. Böylece sizin için en özelleştirilmiş gözlük camı çözümün sağlanmasına yardımcı olursunuz.

Doksanlı yılların parlak renkli güneş gözlüğü camları geri gelmekte!
Özelleştirilmiş ve numaralı güneş gözlükleri düşünebileceğiniz her renkte gözlük camıyla yapılabilir ve bunlar parlak pembeden maviye, sarıya ve hatta yeşile kadar gidebilir. Şık olmak dışında renkli gözlük camları spor için de iyi olabilir (aşağıda bu konuda daha fazla bilgi bulabilirsiniz).

Renkli camlar ayrıca gri veya kahverengi gibi daha geleneksel renklerde de bulunur ve birçok renk gradyan renkler halinde sağlanabilir – gözlük camının üst yarısında koyu renkten alt yarısında açık renge geçerler; veya bir renkten diğerine geçen çift gradyan olabilir. Bu tür güneş gözlükleri özellikle üst ve alt ışık koşullarının farklı olduğu durumlarda rahattır ve böylece araba sürmek için ideal hale gelirler. Üst kısmında daha koyu olan bir gözlük camı sürücülerin yolu rahatça görmesini ve körleştirici ışıkların en aza inmesini sağlarken alta doğru daha açık renk araç içindeki alet panellerini kontrol etmeyi kolaylaştırır.

Renkli camların sınırlamaları vardır ve bunları her durumda takamayabilirsiniz. Göz sağlığı uzmanınızın "cam kategorilerinden" bahsettiğini duymuş veya bunu okumuş olabilirsiniz. Bu kategoriler gözlük camları arasında farklıdır ve şöyle açıklanabilir:

Öneri: Tüm renkli camlar araba sürmeye uygun değildir çünkü bazı renkler trafik ışıkları veya sinyalleri görme yeteneğinizi etkileyebilir. Işık emilimi %25 üzerinde olan renkler (kategori 2 ve üstü) gece araba sürmek için uygun değildir.

Işığa uyum sağlayan, fotokromik, kendiliğinden renklenen veya değişken renkli camları duymuş olabilirsiniz. Bunların tümü UV ışığına tepki olarak kendiliğinden renklenen renksiz veya açık renkli camları tanımlamak için kullanılan terimlerdir. Bu tür camlar özellikle numaralı gözlük kullanan kişiler için rahattır çünkü artık numaralı gözlükleri ile numaralı güneş gözlükleri arasında sürekli olarak değiştirmelerine gerek kalmaz.

Güneş gözlükleri ancak bir dereceye kadar görme rahatlığı sağlar ve sürekli değişen ışık durumunda gözlük camlarınızın gölgeli yerlerde fazla koyu veya parlak güneş ışığında fazla açık renk kaldığını görebilirsiniz. Bu gibi durumlarda doğal tepkiniz güneş gözlüğünüzü çıkarmaktır ve böylece gözleriniz korumasız kalır.

Fotokromik teknoloji giderek gelişmektedir ve ZEISS AdaptiveSun gibi akıllı güneş gözlükleri özellikle UV'ye maruz kalmaya bağlı olarak renk koyuluğunu ayarlamak üzere belirli bir şekilde tasarlanmışlardır. Camlar zaten renklidir ama parlak güneş ışığında aktif hale gelip birkaç saniye içinde zaten koyu renkten daha koyu bir renk alırlar. Gölgede gözlük camlarının rengi yine açılır ve böylece daha iyi görebilirsiniz ama gözleriniz zararlı UV ışınlarından korunmaya devam eder. Ayrıca parlamayı azaltmak ve görme konforunu arttırmak için polarizasyon filtreleriyle sağlanırlar.

Öneri: Bazı fotokromik camlarla olduğu gibi AdaptiveSun camlar soğuk ve güneşli ortamlarda çok daha koyu bir renk alır ve aşırı soğuk havada görünürlüğü sınırlayabilir. Bunlar üstü açık arabalar, motosikletler, ATV'ler, kar arabaları gibi üstü açık araçlar kullanırken veya kayak gibi faaliyetler sırasında uygun değillerdir.

Ayna kaplamalar güneş gözlüğü camlarının ön tarafına uygulanabilir ve çeşitli metalik tonlarda gelirler. Şık olmak dışında ayna kaplamalar cama giren ışık miktarını daha azaltırlar ve bu nedenle çok parlak ışıkta yapılan aktiviteler için idealdirler. ZEISS DuraVision Mirror gibi yüksek kalitede ayna kaplamalar ayrıca kiri de uzaklaştırır ve böylece plajdayken kumlu camlar durumu ortadan kalkar!

Öneri: Ayna kaplama renkleri tamamen estetiktir ve bir gözlük camı üzerine uygulanır. Bir aynanın görmenizi etkilemesinden endişe duymayın. Ancak belirli bir aynayla birleşen cam rengi görmenizi etkileyebilir ve göz sağlığı uzmanınız size uygun kombinasyonlar hakkında bilgi verebilecektir.

Çoğu sporda iyi performans göstermek için iyi görmeniz gerekir. Bu durum özellikle dışarıda yapılan sporlarda kolay olmayabilir çünkü parlak ışık, rüzgar, yağmur ve kar görmenizi etkileyebilir. İyi bir spor güneş gözlüğü gözlerinizi çevre koşullardan korumalı, parlamayı azaltmalı ve kontrastı arttırmalıdır.

Spor güneş gözlükleri almayı düşünüyorsanız göz sağlığı uzmanınızla aşağıdakileri konuşabilirsiniz:

Özel renkler: Belirli sporlar için işlevsel renkler mevcuttur. Golf güneş gözlükleri genellikle kahverengi, amber veya bakır tonlarındadır ve oyuncuların zemindeki beyaz topu daima görmesini sağlar. Hedefe atış yapanlar ve avcılar daha fazla kontrast için sarı camlı güneş gözlükleri tercih ederken mavi camlı güneş gözlükleri tenis ve okçuluk gibi sarı unsurların bulunduğu sporlarda faydalı olabilir (sarı top ve sarı hedef).

Yüzü saran camlar: Birçok model spor gözlük çerçevesi “yüzü saran” tiptedir yani tam olarak örtmek üzere gözler ve kafanın etrafına sarılırlar ve yanlardan minimum ışık girmesine izin verirler. Tüm gözlük camları yüzü saran çerçevelere uygun değildir ve yanlış bir cam seçerseniz görme bozuklukları yaşayabilirsiniz. Güçlü yüzü sarma açılarının neden olduğu belirli optik hataları dengelemek üzere camlar içinde özel bir optik düzeltme gereklidir. Göz sağlığı uzmanınızla kavisli çerçevelerde optimum görme sağlayan ZEISS Spor Gözlük Camları hakkında konuşun.

Darbeye direnç: Açıktır ki yaptığınız spora bağlı olarak spor güneş gözlükleri en azından bir miktar darbeye direnç sağlamalıdır. Polikarbon camlar spor güneş gözlükleri için tercih edilen cam materyalidir.

Çocukların gözlerinin içindeki doğal mercek yetişkin bir gözdekinden daha saydamdır ve UV radyasyonun geçmesine izin verir. Ayrıca 60 yaşına kadar maruz kaldığımız toplam UV miktarının %50'sine kadarı biz 20 yaşına gelmeden önce alınır. UV hasarı giderek birikir ve çocukların gözlerini küçük yaştan itibaren korumaları için güneş gözlüğü takmaya başlamaları çok önemlidir.⁴

Yetişkin güneş gözlükleri için mevcut özelleştirme seçenekleri çocuklar için de mevcuttur. Aynı UV koruma standartları çocukların güneş gözlükleri için de geçerlidir ve çocuğunuz için kaliteli gözlük camları seçme konusunda dikkatli olmalısınız. Daha fazla bilgi için göz sağlığı uzmanınızla konuşun.