Gözde güneş yanığı için ilk yardım
Gözlerde güneş yanığını saptamak ve yapılacaklar
Gözlerinizde güneş yanığı olabileceğini biliyor muydunuz? Gayri resmi olarak birçok kişi “kar körlüğünden” bahseder – bu durum güçlü UV ışınlarının yol açtığı rahatsız edici bir göz hasarıdır. BETTER VISION açıklıyor: Gözünüzde güneş yanığı olduğunu nasıl anlayabilirsiniz? Güneş yanığı ve UV ışığı gözlerinize nasıl zarar verebilir – ve acil bir durumda ne yapmalısınız?
Uzman görüşünü sağlayan: Dr. Albert J. Augustin, Karlsruhe Oftalmoloji Kliniği Yöneticisi
İster plajda ister dağda olun güneş parlarken insanlar genellikle kendini iyi hisseder. Maalesef güneşteki eğlencenizi bozabilecek birkaç şey vardır. Bunlardan biri de güneş yanığıdır. Temel bir kural hızlı davranmaktır çünkü gözün güneş yanığının görmeniz üzerine doğrudan sonuçları olabilir. Ama gözün güneş yanığını tedavi etmenin en iyi yolu nedir?
![Gözdeki güneş yanığı nasıl fark edilir?]({"small":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t3.ts-1525864953173.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=640&s=253e8f3559693716204513d0ce1ee6bf","large":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t3.ts-1525864953173.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1280&s=555ea5805fdfdf4fb6f7b86244755e44","medium":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t3.ts-1525864953173.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=832&s=6d5ad438b12c8d615d5e7c298df2a8bd","full":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t3.ts-1525864953173.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1920&s=6e3ca5ed92cb51d1cb8660cb1df160f0"} "Gözdeki güneş yanığı nasıl fark edilir?")
Gözdeki güneş yanığı nasıl fark edilir?
Gözlerimizi rahatsız eden birçok şey olduğundan önce gözün güneş yanığını saptayabilmelisiniz. Gözün güneş yanığı bir veya her iki gözü etkileyebilir. Halk arasında "kar körlüğü" (keratitis solaris veya keratitis photoelectrica) olarak bilinen gözün güneş yanığının tipik belirtileri şunlardır: görmenizi azaltabilecek şekilde ağrılı/sulanan/kaşıntılı/kızarık gözler ve artmış ışık hassasiyeti.
Gözün güneş yanığının ciddi vakalarında dış kornea tabakası imha olur ve altındaki sinir uçları açığa çıkar. Kişiler sıklıkla gözlerinde sanki kum girmiş gibi batma olduğundan yakınırlar. Gör kırpma rahatsız edicidir ve bazen çok ağrılıdır. Gözün güneş yanığı normalde zararsızdır. Ama sık sık yaşarsanız kanser, maküler dejenerasyon veya kronik kuru göze bile yol açabilir. "Kar körlüğü" terimi gözün güneş yanığını tanımlamak için kullanılır çünkü sıklıkla dağlarda yürümeye giden insanları etkiler ve kar da UV ışınlarının yüzde 88'ini yansıttığından ışınları daha kuvvetli hale getirir. Plajda yatarken de aynı problem vardır: su UV ışınlarının yüzde 10-20'sini yansıtır.1
Ne kadar yükseğe tırmanırsanız UV radyasyonu o kadar güçlü olacaktır. Tırmandığınız her 100 metrede UV radyasyonu yüzde 12 daha kuvvetli hale gelir.2 Karlı ortamda da 16 kez daha kuvvetlidir. Bu nedenle güneşlenenler gözlerinizi koruması gereken yegane kişiler değillerdir – kayak yapmaktan, dağlarda yürümekten veya kaynak işleri yapmaktan hoşlananlar da zararlı UV ışınlarına maruz kalır.
![Bu nedenle güneşlenenler gözlerinizi koruması gereken yegane kişiler değillerdir – kayak yapmaktan, dağlarda yürümekten veya kaynak işleri yapmaktan hoşlananlar da zararlı UV ışınlarına maruz kalır.]({"small":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t1.ts-1523887124021.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=640&s=f79bfd4606bbc1f7b96144afb5edb121","large":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t1.ts-1523887124021.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1280&s=eb55e78dcca5306b0fa05accc48c39f2","medium":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t1.ts-1523887124021.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=832&s=fd96dfa91552e21cb656b8bf5a85dc36","full":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t1.ts-1523887124021.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1920&s=45e22afe59b6e9a851f7218960c23335"} "Bu nedenle güneşlenenler gözlerinizi koruması gereken yegane kişiler değillerdir – kayak yapmaktan, dağlarda yürümekten veya kaynak işleri yapmaktan hoşlananlar da zararlı UV ışınlarına maruz kalır.")
Gözün güneş yanığı için ilk yardım
Normal güneş yanığı gibi gözün güneş yanığının da belirtileri sıklıkla sadece daha sonra ortaya çıkar: kişiler bunları genelde 3-12 saat sonra yaşamaya başlarlar. Sizde gözün güneş yanığı olabileceğinden şüphelenir şüphelenmez rahatsız edici belirtileri giderebilmeniz ve ek hasarı önleyebilmeniz için hızlı davranmanız önemlidir.
1. Gözlerinizi kontrol ettirin
Gözün güneş yanığı çok ağrılı olabilir ama sıklıkla korneanın en üst tabakaları kendilerini tamir edebildiğinden birkaç gün içinde iyileşir. Göz çok hassas bir organdır ve bu nedenle belirtileriniz için daima bir göz doktoruna gitmelisiniz – aşırı durumlarda körlük bile oluşabilir. Doktorunuz ağrıyı giderici ilaçlar yazabilir ve enfeksiyonu önlemek için gözü dezenfektan veya antibiyotik damlalar ve merhemlerle tedavi edebilir. A vitamini merhemi de hasarlı dokunun tekrar oluşmasına yardımcı olabilir.
2. İçeride kalın ve serinleyin
Korneada kalıcı zararı önlemek için kişiler doğrudan güneşe çıkmaktan kaçınmalı ve gözlerini hızlı bir şekilde örneğin soğuk suya batırılmış nemli bir bezle veya varsa jel dolu bir maske veya gözlükle soğutmalıdır. Bunlar eczanede veya kozmetik ürünler satan yerlerde satın alınabilir ve ağrıyı hızla giderir.
3. Kaşıma veya ovalama yok!
Gözleriniz kaşınıyor olsa bile ovalamaktan kaçının çünkü daha fazla kızarabilirler.
4. Kontak lensler yerine gözlük kullanın
Ek tahrişi önlemek için kontak lensler hemen çıkarılmalıdır. Belirtileriniz geçinceye kadar karartılmış bir odada kalmanız önerilir.
![Ek tahrişi önlemek için kontak lensler hemen çıkarılmalıdır. Belirtileriniz geçinceye kadar karartılmış bir odada kalmanız önerilir.]({"small":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t2.ts-1526638756413.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=640&s=9396a7f40c8630b4f7183c273f3fab0b","large":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t2.ts-1526638756413.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1280&s=a8b81ed9943bfb3448b53e010fe92b0d","medium":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t2.ts-1526638756413.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=832&s=b5eb4ebb3a94975a8fe3aca3e3709f89","full":"https://images.zeiss.com/vision-care/images/bv/zeiss-first-aid-for-eye-sunburn-t2.ts-1526638756413.jpg?auto=compress%2Cformat&fm=png&ixlib=java-1.1.11&w=1920&s=0e60e9068d4e6a24bdb56eb98cb57ebd"} "Ek tahrişi önlemek için kontak lensler hemen çıkarılmalıdır. Belirtileriniz geçinceye kadar karartılmış bir odada kalmanız önerilir.")
5. Eczaneler hızlı rahatlama sağlayabilir
Ağrı kötüleşiyorsa ve hemen bir doktora gidemiyorsanız ibuprofen ve parasetamol yardımcı olabilir.
6. Önlemek tedavi etmekten daha iyidir
Önleme en iyi tedavidir – sıkıntıya girmekten kurtulun! İyi bir güneş gözlüğü, kayak gözlükleri veya çalışırken koruyucu gözlükler, 400 nm3 değerine kadar UV filtresi olması şartıyla gözleri zararlı UV ışınlarına karşı koruyabilir. Gözü güneş ışığına karşı korumak için iyi bir güneş gözlüğünde koruma sınıfı en az 3 olmalıdır ve karda dolaşıyorsanız en az koruma sınıfı 4 gerekir. Koruma sınıfı normalde gözlük saplarında belirtilir. Güneş gözlüklerinizin üstten veya yandan gelen UV ışığını da filtrelediğinden daima emin olun. Gözlerinizi UV ışığa karşı ne zaman korumanız gerektiği hakkında daha fazla bilgi alın. Devamlı ve tam UV koruması sağlayan renksiz gözlük camları da vardır.