Göz şişliği, koyu renk halkalar, kızarık ve yanan gözler

Hiç göz şişliği, koyu renk halkalar, göz kızarıklığı veya gözde yanma yaşadınız mı? Bunlar birçok olası nedeni bulunan rahatsız edici belirtilerdir. BETTER VISION açıklıyor: Göz şişliği, koyu renk halkalar, göz kızarıklığı ve gözde yanmanın nedeni nedir – ve bunları nasıl önleyebilirsiniz?

Az uyumak, yanlış gözlükler, alerjiler, göz enfeksiyonları veya ekranda çok uzun süre çalışma – bunlar hassas gözlerimizi rahatsız eden birçok faktörden bazılarıdır. Bu nedenle göz şişliği, koyu renk halkalar, göz kızarıklığı veya gözde yanma gibi sıkıntıların sık görülmesi şaşırtıcı değildir. Ancak bunları önlemenin etkin yolları vardır. Size hepsini anlatacağız.

Gözler ve göz kapakları kabarık ve şiş bir hal alır ve bazen kızarık ve basınca duyarlı olurlar. Sıklıkla kaşıntı, sulanma ve yanma hissi vardır. Bu durum genellikle her iki gözü etkiler; belirtilerin sadece tek gözde olmasına az rastlanır.

Göz şişliğinin daha sık görülen bazı nedenlerini zaten biliyor olabilirsiniz – sabah aynaya bakmak gece olanları hatırlatmaya yeterli olabilir: az uyumak, havasızlık (ortam fazla sıcak veya havasız olunca görülür) ve hatta bir romantik film sırasında çok fazla ağlamanın tümü gözlerimizi yorar ve şişmelerine neden olur. Bunun nedeni gözler etrafındaki cildin yüzünüzün diğer kısımlarındaki çok daha ince olmasıdır. Bu nedenle gerginlik ve yorgunluk belirtileri gözler etrafında çok daha kolay görünür. Ancak göz şişliği yaşlanma sürecinin bir parçası veya kalıtsal da olabilir – ve ayrıca birçok başka neden de vardır:

• Akşam yemeğiniz çok tuzluysa veya çok protein içeriyorsa sonraki sabah gözleriniz şiş olabilir. Bu durum eğer yatay şekilde yatarak çok uzun bir süre geçiriyorsanız artabilir çünkü göz bölgesinde lenf sıvısı akışı olumsuz etkilenir. Bu durumda gece sıvı toplanıp şişmeye yol açacaktır. 
• Alerjiler (normalde polen, toz veya hayvan tüyüyle ilgili) ve bazı ilaçları veya gıdaları tolere edememe de göz şişliğine neden olabilir. 
• Akut nörodermatit göz şişliğine, gözde batma ve/veya göz kuruluğuna yol açabilir.
• Ayrıca konjonktivit veya arpacık gibi bazı göz enfeksiyonları şişliğe yol açabilir. 
• Göz problemleri başka bir hastalığa da işaret edebilir. Örneğin göz şişliği böbrek veya kalp hastalığı, tiroidin tam çalışmaması veya yüksek kan basıncı nedeniyle tetiklenebilir. Gözler sıklıkla soğuk algınlığı olduğunda ve özellikle sinüsler de etkilenmişse şişerler.
• Susuz kalmak da göz şişliğine neden olabilir.
• Kuru gözler örneğin uzun süre kontak lens kullanma, ısıtılmış havaya maruz kalma veya bir ekranda saatlerce çalışma sonucunda gelişip göz şişliğine neden olabilir. 
• Bazı ilaçlar gözleri kurutur ve böylece şişmeye neden olur. 
• Bir darbe veya çarpma gibi dış etkiler de şişliğe yol açabilir.
• Regl dönemlerinde östrojen hormonu üretildiğinde birçok kadın göz kapakları etrafında su biriktiğini fark eder.

Göz şişliğinin birçok nedeni olduğundan önlemenin de çeşitli yolları vardır. Sık görülen nedenlerden mümkün olduğunca kaçının – gece alkol alma veya çok tuz veya protein içeren gıdalar yeme gibi. Ayrıca göz şişliğini şu önerilere uyarak önleyebilirsiniz:

• Mümkün olduğunca uykunuzu alın ve düzenli bir uyuma düzeni geliştirmeye çalışın. Çoğu kişi için yedi saat uyku idealdir. 
• Yatak odanız çok sıcak olmamalıdır çünkü gözleri tahriş edebilir. Yatak odası sıcaklığı konusunda herkesin farklı tercihi vardır ama genel kural olarak sıcaklığını 16 ile 20 derece arasında tutmalıdır. 
• Temiz olmayan hava gözleri rahatsız edebileceğinden kuru, tahriş olmuş ve şişmiş gözleri önlemek için tüm odalar düzenli aralıklarla uygun şekilde havalandırılmalıdır. 
• Susuz kalmak da kuru ve şiş gözlere yol açabilir. Bu nedenle bol miktarda sıvı almak çok önemlidir – ideal olarak günde iki litreye kadar su içilmelidir. Daha az şeker tüketmek de göz şişliğini önlemeye yardımcı olabilir.
• Birçok alerji göz şişliği ve koyu renk halkalara neden olabilir. 
• Fazla miktarda şeker veya alkol tüketmek veya kokulu olan veya koruyucu madde içeren kozmetik maddeler kullanmak da cildi tahriş edebilir. Nörodermatit hastalarında bu durum göz şişliğine yol açabilir. Bu nedenle nörodermatiti olan kişiler sağlıklı bir yaşam tarzı izlemeli ve zararlı cilt bakımı ürünleri kullanmamalıdır.
• Şişliğin nedeni bir göz enfeksiyonu ise tipine bağlı olarak kullanılabilecek çeşitli önleyici yöntemler vardır. 

Tek veya her iki gözde hafif veya şiddetli batma hissi. Kişiler genellikle kaşıntı, yanma ve sulanmanın bir arada görüldüğünden şikâyetçi olur.

Kızarıklığın nedeni konjonktivada veya altındaki sklerada damarlarda genişleme ve dolaşımda artmadır. Bu kan damarları skleranın beyaz zemininde kolayca görünür ve o kadar çokturlar ki dolaşım arttığında gözler aniden kızarmış gibi olur. Tıp dilinde buna artmış vasküler kan dolaşımı denir. Göz batmasının nedenleri şunlar olabilir:

• Alerji nedeniyle oluşanlar gibi göz kapağında bir rahatsızlık 
• Yüksek göz içi basınç
• Göz kuruluğu, örn. kuru ortam havası nedeniyle
• Uykusuzluk
• Gözleri çok yorma, örneğin ekranda uzun süre çalışma ve/veya yeterince göz kırpmama nedeniyle
• Göz yaralanması veya mikrop kapma nedeniyle patlamış bir toplardamar
• Düzeltilmemiş veya uygun olmayan şekilde düzeltilmiş görme bozuklukları
• Çok uzun süre kontak lens kullanımı
• Viral enfeksiyonlar, örn. herpes 
• Makyaj malzemeleri ve rimel gibi kozmetik ürünler (göz kapaklarının kenarlarının birbirine yapışmasına neden olabilir)
• Konjonktivit
  

Göz kızarıklığı ve batmasının nedenine bağlı olarak çeşitli tedavi yöntemleri kullanılabilir. Göz çok hassas bir organdır – emin olmadığınız durumlarda, yaşadığınız problemi kendiniz tedavi etmek yerine, daima doktora danışın. Gözleriniz çok kuru hale gelirse ve bu nedenle kızarırsa veya batarsa suni gözyaşı kullanmanız gözlerinize yeterli sıvıyı sağlayabilir. Bunun sebebi bir alerjiyse antihistaminik veya kortizonlu göz damlaları ve göz jelleri hızla rahatlama sağlayabilir. Bakteriyel enfeksiyon durumunda göz doktorunuz antibiyotik yazacaktır. Eğer düzeltilmemiş veya doğru düzeltilmemiş görme bozuklukları kızarık veya batan gözlere yol açarsa göz doktorunuz bir test yapıp sizin için doğru gözlükleri önerebilir. Kontak lens kullanıcıları için: kontak lensleriniz sıklıkla gözlerinizde kızarıklık veya batma yapıyorsa bunları kullandığınız süreyi kısaltmak veya farklı bir kontak lens markası veya bakım ürününe geçmek yardımcı olabilecektir.

Göz kızarıklığı ve batmasının çeşitli nedenleri olabileceğinden çeşitli önleyici tedbirler vardır. Kuru hava veya rüzgar, klorlu su, sigara dumanı ve toz gibi dış etkilerle görülen tipik nedenlerden kaçının. Bunların tümü konjonktivite ve böylece gözde kızarıklık ve batmaya neden olabilir. Her gün makyaj yapan kadınların düzenli olarak göz kapağı bezlerini temizlemesi önerilir. Bunu yapmak kolaydır: gözler üzerine ılık ve nemli bir bezi on dakikalığına yerleştirmek yeterli olur. Sonra göz kapaklarına lif bırakmayan pamuk pedlerle yavaşça masaj yapın. Göz kapağı bezlerinden sıvı akarsa bu nemli bir pamuklu çubuk kullanılarak giderilebilir. Kontak lens kullanıyorsanız bakım ürünündeki talimatı mutlaka okuyun ve üreticinin önerdiği kullanma süresini geçmeyin. Gözleriniz bilgisayarda uzun süreler çalıştığınız için kızarıksa veya batıyorsa bunu düzenli olarak ara vererek (örn. pencereden dışarı bakarak veya sık sık göz kırparak) önleyebilirsiniz. Özel bir bilgisayar gözlüğü görme konforunuzu arttırabilir. 

Gözler kaşınır, yanar, tahriş olmuş hissi verir ve bazen ağrılıdır ve batarlar. Göz yanmasıyla birlikte sıklıkla gözde kızarıklık veya batma, gözde yabancı cisim hissi, göz kapaklarında kaşıntı, ışık hassasiyeti ve daha çok gözyaşı üretimi gibi başka yakınmalar da olur.

Kuru göz (Sikka sendromu) sıklıkla gözlerde yanmaya yol açar. Gözyaşı sıvısı konjonktiva ve korneayı nemli tutmaya yeterli olmadığından bu durum gözlerde tahriş ve gözde yanmanın nedenidir. Gözyaşı sıvısının kalitesi optimum olmayabilir veya yeterli gözyaşı sıvısı üretilmiyor olabilir. Gözlerde yanmanın nedeni başka da olabilir, örn.:

• Alerjiler 
• Gözleri çok yorma, örn. ekranda uzun süreler çalışarak bazı ilaçları kullanma
• Bazı ilaçlar alma
• Düzeltilmemiş veya uygun şekilde düzeltilmemiş görme bozuklukları
• Konjonktivit ve kornea enfeksiyonu
• Tiroid hastalığı, diyabet ve romatizma gibi hastalıklar nedeniyle oluşan yetersiz gözyaşı bozuklukları