Göz kırpma, ağlama ve yıldızlar görme

Göz kırpar, ağlar ve 'yıldızlar' görürüz, ancak gözlerimizin bu şekilde tepki vermesine sebep olan nedir? Neden göz kırparız? Retinamızın rolü nedir? Gözyaşlarımızın akmasına neden olan nedir? Üzüntüden dolayı döktüğümüz gözyaşları, ağrıdan kaynaklanan gözyaşlarından nasıl farklı olabilir? Ve uzmanların sadece gözlerinizin içine bakarak hastalık tanısı koyabileceğini biliyor muydunuz? BETTER VISION gözlerimizi bu kadar özel kılanın ne olduğunu inceliyor.

Retina çeşitli temel işlevlere sahiptir – ve ayrıca hızla ayağa kalkınca veya kuvvetli hapşırınca neden bazen 'yıldızlar' gördüğümüzün yanıtını içerir.

Peki biz 'yıldızlar' görünce ne olur – ve neden? En sık neden tansiyonun aniden düşmesidir. Hızla ayağa kalkma veya şiddetli hapşırma gibi herhangi bir ani hareket kanı kafanızdan vücudunuzun diğer kısımlarına hızla gönderir. Tansiyonunuz dengeleninceye kadar beyniniz ve gözleriniz kısa bir süre kan ve oksijen alamaz. Bu durum retinanızın normal çalışmasını önler ve bu bilgi beyne gönderilir. Bu nedenle ışıklar veya 'yıldızlar' gibi özel bulguları görmeye başlarsınız. Oksijen eksikliği devam ederse vücudunuz sonraki evreye geçer ve burada retinadaki fotoreseptör hücreleri beyne bilgi göndermeyi durdurur. Bu durumda ortalık simsiyah olur. Normalde kan tekrar normal şekilde akmaya başlayınca belirtiler hemen kaybolduğundan görmeniz çabucak geri gelir.

Gözlerimiz retina dışında birçok önemli bileşene sahiptir.

Kan akışı konusunda devam edersek fotoğraflarda görülen rahatsız edici "kırmızı göz etkisi" retinadan normalde ne kadar fazla kan geçtiğini gösterir. Kırmızı göz etkisinin nedeni kamera flaşının retinadaki kanı aydınlatıp görünür hale getirmesidir. Bu durum ayrıca flaş ışığı retinadan kamera merceğine geri yansıdığında oluşur.

Bunları biliyor muydunuz...? Gözlerimizdeki kan damarlarının yapısı göz sağlığı uzmanlarının göz muayenesi sırasında bazı hastalıkların erken bulgularını saptamalarına yardımcı olabilir. Daha fazla bilgi...

Önemli: Sık sık 'yıldızlar' görüyor veya başka şekillerde bulanık görme yaşıyorsanız lütfen ciddi bir durumun atlanmaması için belirtilerinizi bir göz sağlığı uzmanına anlatın. Bazı durumlarda bu belirtilerin nedeni bir hastalık veya ilaçların yan etkileri olabilir.

Göz kırpmanın çok basit ve pratik bir amacı vardır. Göz kapağımız her göz kırptığımızda gözümüzün önündeki korneanın kurumasını önlemek üzere burayı nemli tutmak amacıyla göz yüzeyi üzerine gözyaşı sıvısını yayar – ve bu işlemi tipik olarak dakikada 15 - 20 kez yaparız.

Bunları biliyor muydunuz...? Göz kırpma sayısı kişiler arasında farklıdır. Yenidoğan bir bebek dakikada sadece iki kere göz kırparken gergin veya sinirli birisi dakikada 50 kereye kadar göz kırpabilir. Göz kırpma sıklığımız ayrıca bir şey okurken veya televizyon seyrederken değişir ve bu durumda dakikada yedi kere civarına iner.

İlginç bilgi: Göz kırptığımızda beynimizin görme algısını saniyenin kısa bir kısmı boyunca engellediğini biliyor muydunuz? Bu sayede görmemizde herhangi bir rahatsız edici aralık olmaz ve beynimiz biraz dinlenir!

Evet! Kırmızı veya şiş gözler, görmenin ani azalması ve göz kapağınızda küçük kitleler gözlerinizin altta yatan bir hastalık olduğunu belirtebilecek şekilde verdiği sinyallerin sadece bazılarıdır. Vücudunuzun başka hiçbir kısmı bir doktorun kan damarlarınızı bu kadar doğrudan görmesine izin vermez. Bu nedenle romatizma, diyabet ve multipl skleroz gibi hastalıkların ilk bulguları sıklıkla gözlerimizde kanama veya damar bozuklukları şeklinde belirir.

Ayrıca gözlerimizde görülebilecek şekilde başka hastalıkların belirli kendilerine has özellikleri vardır.

• Örneğin göz kapağınızda küçük sarı kitleler zararsızdır ama yüksek kolesterol bulgusu olabilirler ve daima bir doktor tarafından kontrol edilmelidirler.
• Birisinin görmesi çok hızlı bir şekilde bozulursa bu multipl skleroz (MS) belirtisi olabilir. MS durumu olan hastalarda bağışıklık sistemi gözün sinir liflerine saldırır. Bu durum genellikle daha sonra görme bulanıklığı ve renkli görme azalması ve ayrıca görme alanı kaybıyla sonuçlanan görme siniri yangısına neden olur.
• Görmede çok belirgin bir azalmanın aniden başlaması çok nadiren bir göz tümörüne nedeniyle olabilir.
• Gözleri dışarıya doğru çıkmış olan ve gözlerini hareket ettirmekte zorlanan bir kişide otoimmün bir tiroid hastalığı olan Graves hastalığı olabilir.
• Kızarmış veya kanlı gözler tipik olarak zararsız bir yangı veya tahrişin sonucudur. Ancak romatizmal bir bozukluğa da işaret edebilirler. Kızarmış gözlerle birlikte gözyaşları, görme bulanıklığı veya ağrı varsa bir doktora danışmak önemlidir.
• Göz bölgesi sıklıkla şişiyorsa bu durum böbrek işlevinde bir probleme işaret edebilir.
• Sararmış konjonktiva bir hepatit bulgusu olabilir. Burada karaciğer artık bilirubini işleyemez ve sonuçta konjonktivada renk bozukluğu oluşur.

Gözünüzün içinde yüzen cisimler özellikle mavi gökyüzü veya beyaz bir duvar gibi parlak bir zemine baktığınızda fark edilirler. Bu küçük hareketli noktalar baktığınız yönü izliyor gibidir ve bunlara teknik olarak vitreus ayrılmaları denir. Bunlar günün bazı saatlerinde daha belirgin ve diğer zamanlarda daha az belirgindir. Bu noktaları herkes hayatının bir noktasında fark eder ve çoğu durumda görmeyi tehdit etmezler. Nedenleri biz yaşlandıkça retinadan ayrılan ve küçülen göz vitreusundaki yaşla ilgili değişikliklerdir. Miyop kişilerde göz içi yüzen cisimleri genellikle daha sıktır ve yaşamın daha erken dönemlerinde oluşur çünkü göz daha uzundur.

Yavaşça yukarıya doğru hareket eden çok miktarda büyük siyah noktalar fark eden herkes bir göz sağlığı uzmanına gitmelidir çünkü bazı durumlarda bunlar ciddi bir durum olan vitreus içine kanamaya (vitreus hemorajisi) işaret edebilir.

Bulanık görme, cisim kenarlarında bulanıklık, kontrast zayıflığı, merkezi görme alanınızda gri veya siyah noktalar, şekillerin eğik veya zigzaglı görünmesi veya parlaklığa karşı artmış hassasiyet gibi başka herhangi bir türde görme bozulması yaşarsanız hemen bir uzmandan yardım ve tedavi istemelisiniz. Daha fazla bilgi…

Hem sağ hem sol gözümüzde görme alanının algılanmayan bir kısmı olan bir kör nokta vardır. Burası görme alanında ışık saptayan fotoreseptör hücresi bulunmayan kısımdır. Yine de her şeyi görüp herhangi bir 'boşluk' algılamamamızın nedeni beynimizin diğer gözden gelen bilgileri kullanarak kör noktayı dengelemesidir. Daha fazla bilgi…